WATERPOST, Jaargang 3, nummer 2, Mei 2011
Het zwemseizoen staat weer voor de deur
Het zwemseizoen staat op het punt van beginnen. Dit zet ook de procedures voor het volgen van de nieuwe Europese ZwemWaterRichtlijn 2006/7/EG (ZWR) weer in gang. De ZWR heeft als primaire doel de burger te beschermen en legt hierbij een zwaar accent op de publieksinformatie. Waterproef staat ook dit seizoen klaar om hierin haar rol te vervullen.
De rol van Waterproef
De opdrachtgevers verstrekken de lijst met te onderzoeken zwemlocaties. Zij geven ook de frequentie van bemonsteren aan. Waterproef verzorgt verder het hele onderzoektraject: De planning en de logistiek van de bemonstering, de visuele inspectie ter plaatse, het onderzoek en de rapportage van het analyseresultaat. Door goed en adequaat te werken, kunnen wij onze opdrachtgevers snel op de hoogte brengen van afwijkingen.
Snelheid geboden, maar…
Wij maken ons sterk voor een snelle levering van een betrouwbaar resultaat. Veiligheid van het publiek staat immers voorop. Volgen van de ZWR maakt jammer genoeg maar voor een deel van het onderzoek snelle rapportage mogelijk. De bacteriologische analysemethoden bijvoorbeeld, hebben een analysedoorlooptijd van bijna twee dagen. Dat betekent bij eventuele afwijkingen de informatie voor de burger later beschikbaar komt dan gewenst en dat in de meeste gevallen bronnen van vervuiling nog lastig te achterhalen zijn.
Innovatie biedt mogelijk winst
Waterproef zoekt naar innovatieve bacteriologische analyses die sneller resultaat geven en evengoed betrouwbaar zijn. Bij het blauwalgenonderzoek is dat al gelukt. De vraag is nu of er voor het bacteriologisch onderzoek geschikte alternatieven zijn en zo ja, of dan de kosten opwegen tegen de baten. Maar wij verwachten dat het uiteindelijk mogelijk wordt om binnen 24 uur na bemonstering de onderzoekresultaten te rapporteren.
EOX-VOX apparatuur terug naar leverancier
Begin 2010 schafte Waterproef apparatuur aan, waarmee het mogelijk moest zijn om de metingen van vluchtige en extraheerbare organische halogeenkoolwaterstoffen (VOX en EOX) op één apparaat uit te voeren. Nu, ruim een jaar later, is het apparaat terug naar de leverancier.
Validatie mislukt
Ieder nieuw analyseapparaat wordt uitvoerig getest op meetbereik en betrouwbaarheid. Dat gebeurt onder meer door standaardreeksen van bekende stoffen in verschillende concentraties door de apparatuur te laten analyseren en meten. Deze testfase leek voorspoedig te verlopen. Maar onverwacht was er een dip. De metingen van de standaardreeksen gaven ineens tot wel 30% lagere waarden aan stoffen dan de testmonsters bevatten. De oorzaak was noch te verklaren noch te achterhalen. Vervanging van onderdelen bracht even verbetering, maar even snel kwamen de afwijkingen terug.
Een strop voor beide partijen
In de zomermaanden was er weinig gelegenheid om verder te zoeken naar oplossingen voor het probleem. Het reguliere monsteraanbod was daarvoor te groot. Pas in het najaar 2010 is de testfase hervat. Maar, ondanks forse inspanningen van zowel de leverancier als onze medewerkers, steeds met hetzelfde negatieve resultaat. Onlangs is met de leverancier overeengekomen dat de apparatuur wordt teruggenomen. Dit betekent een forse tegenvaller, ook voor Waterproef. Want tegen de verwachting in moeten de VOX-metingen ook dit jaar worden uitbesteed.
ICT in beweging
De afdeling ICT van Waterproef is afgelopen weken letterlijk in beweging. In het paasweekend zijn namelijk alle servers van Waterproef verhuisd naar de server ruimte in het nieuwe hoofdkantoor van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier in Heerhugowaard.
Het verhuizen van de Waterproef servers, een combinatie van 16 fysieke en gevirtualiseerde machines, is gelijktijdig uitgevoerd met de verhuizing van de servers van het hoogheemraadschap. Hierdoor moest het zorgvuldig worden gepland, omdat tijdens de verhuizing de ICT structuur - 
die bijvoorbeeld nodig is voor het aansturen van de gemalen - niet beschikbaar was.
De verbinding van Waterproef naar Heerhugowaard loopt nu nog via diverse tussenstations(Waterproef, Schepenmakersdijk , Forum, hoofdkantoor HHNK). Eind mei wordt door KPN een directe verbinding opgeleverd. Halverwege juni, als ook de werkplekken van het hoogheemraadschap zijn verhuisd naar Heerhugowaard, wordt bij Waterproef een nieuwe telefooncentrale geplaatst. Deze centrale zal de bereikbaarheid van de Waterproef medewerkers verder verbeteren.
In de volgende nieuwsbrief...
- Gemaal Wilhelmina
- Vleermuizen
- Kunst in de natuur
- ............
Kunst in de natuur
Dit keer hebben we voor de ijsvogel gekozen. Sommigen noemen hem ook wel de ‘vliegende saffier’. Als je hem ziet voorbij flitsen, weet je meteen waarom!
Iets bijzonders gezien?
Ziet u langs of in het water bijzondere planten of dieren? Laat het ons weten! Stuur een of meer goede foto's, een beschrijving van de vondst en de vindplaats naar waterpost@waterproef.nl. Onze biologen zijn er blij mee. En wanneer het echt om iets speciaals gaat, laten zij het u per omgaande weten.
Artikel over blauwalgenmeting in de prijzen
Bij het onderzoek naar blauwalgen in zwemwater wordt sinds 2010 gebruik gemaakt van een nieuwe meettechniek. Over deze techniek is vorig jaar een artikel verschenen in het vaktijdschrift H2O (nr 14/15). Dit artikel -Toepassing fluorescentie bij beoordeling van risico’s giftige blauwalgen – heeft de H2O-prijs 2010 gewonnen. Het artikel is gebaseerd op een studie waaraan ook Waterproef heeft meegewerkt.
Hoi Giet, Ik werd vanmiddag gebeld dat ons artikel over de Fluoroprobe de H2O-prijs 2010 heeft gewonnen! De prijsuitreiking is op 14 april tijdens het voorjaarcongres van Waternetwerk. Ga je mee? Ron.
Met een enthousiaste mail bracht toxicoloog Ron van der Oost (in dienst bij Waternet, maar deels ook werkend voor Stichting Waterproef) zijn collega Guido Mattens van Waterproef op de hoogte van hun succes. Een succes, waarin ook de overige leden van de STOWA Cyano-werkgroep (Bart Schaub, Hoogheemraadschap Rijnland en Michelle Talsma, STOWA) delen.
Uit het juryrapport:
Het artikel is niet alleen helder geschreven en prettig leesbaar, maar biedt ook inhoudelijk het nodige. De beschreven methode is vernieuwend en geeft een praktische oplossing om de ontwikkeling van blauwalgen te meten. Daarmee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de beheersing van een groot probleem voor de zwemwaterkwaliteit. De beschreven methode is uitgewerkt tot standaard werkwijze die landelijk is ingevoerd.
Het artikel is niet alleen helder geschreven en prettig leesbaar, maar biedt ook inhoudelijk het nodige. De beschreven methode is vernieuwend en geeft een praktische oplossing om de ontwikkeling van blauwalgen te meten. Daarmee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de beheersing van een groot probleem voor de zwemwaterkwaliteit. De beschreven methode is uitgewerkt tot standaard werkwijze die landelijk is ingevoerd.
Stichting Waterproef past haar organisatie aan
In juni 2010 hebben wij tijdelijk enkele organisatorische aanpassingen doorgevoerd. Hierbij is een strikte scheiding aangebracht tussen een afdeling productie (monstername, chemisch en biologisch onderzoek, rapportage), een ondersteunende afdeling (Facilitaire Zaken) en een afdeling gericht op Klant, Innovatie en Markt (KIM).
Aanpassingen
De tijdelijke aanpassingen zijn zeer succesvol gebleken. Zij vormen nu de opmaat voor een reorganisatie, die inspeelt op de belangen van onze klanten en onze medewerkers. Het gaat om aanpassingen die onze positie moeten verstevigen en waar nodig ook moeten uitbouwen. De reorganisatie wordt in de eerste helft van 2011 afgerond.
Klant contacten
De contacten met onze klanten en relaties worden (tijdelijk) verzorgd door Afdelingshoofd KIM Willie van den Berg. Hij wordt daarbij ondersteund door relatiebeheerders voor zowel Chemie als Biologie. Relatiebeheer is voorlopig alleen te bereiken via tel. 0299 391700 of klantenservice@waterproef.nl.
Nieuwe auto’s voor monsternemers
Geleidelijk aan wordt het wagenpark van stichting Waterproef vernieuwd. Geen overbodige luxe, want veel auto’s zijn al 6 jaar of zelfs langer in gebruik. De 2 nieuwste aanwinsten zijn eenvoudige maar robuust uitgevoerde bestelbussen met moderne dieselmotoren.
Vanwege de soms moeilijk bereikbare monsterpunten zijn alle nieuwe monsterauto’s voorzien van 4-wheeldrive. De wagens hebben verder een speciaal ingebouwde koelruimte voor het geconditioneerd vervoeren van de genomen monsters, en een kleine werkruimte voor onder meer het uitvoeren van enkele metingen ter plaatse.
Vrijwel iedere werkdag gaan 7 medewerkers van Waterproef op pad om in de beheergebieden van Waternet en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier monsters te verzamelen voor verder chemisch-, fysisch-chemisch, fysisch en biologisch onderzoek op het laboratorium in Edam.
Waterproef presenteert nieuwe posters
Tijdens het ILOW-innovatiesymposium op 21 april j.l. heeft Waterproef 3 nieuwe posters gepresenteerd over respectievelijk:
- Snelle blauwalgenmonitoring met fluorescentie,
- Slim monitoren van de kwaliteit van oppervlaktewater met passive samplers en
- Nieuwe REA-bioassaymeting van estrogene activiteit in oppervlaktewater.
Verder is samen met de UvA nog een poster gepresenteerd over:
- Testen van distributiepatronen van diatomeeënsoorten om biologische monitoring te verbeteren.
De posters werden in de pauzes van het symposium goed bestudeerd. Er was veel waardering voor zowel de inhoud als de uitvoering. De posters kunnen bij Waterproef worden geleend. Ook kunnen ze via de waterproef website als PDF-files worden gedownload.
Nominatie voor de AGV Waterinnovatieprijs
De AGV Waterinnovatieprijs voor waterkwaliteit en –veiligheid wordt jaarlijks uitgereikt aan personen en instanties, die initiatieven hebben genomen in het beheergebied van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. Deze initiatieven dienen een bijdrage te leveren aan voldoende en schoon water voor mens, dier en plant en aan de bescherming tegen water.
Onderzoek blauwalgenmeting genomineerd
Waternet, Waterproef, STOWA en Hoogheemraadschap van Rijnland hebben onderzoek uitgevoerd naar de bruikbaarheid van een snelle fluorescentiemeting voor blauwalgenonderzoek. Een artikel over dit onderzoek kreeg onlangs de H2O-2010 prijs (zie elders in deze nieuwsbrief). Nu is het onderzoek zelf genomineerd voor de AGV Waterinnovatieprijs.
Het juryoordeel
De jury vindt het erg belangrijk dat de hinderlijke blauwalg snel en vroeg gedetecteerd kan worden. Het is zeer te waarderen dat een systeem, dat voornamelijk bij wetenschappelijk onderzoek werd gebruikt, nu op deze wijze in de praktijk wordt toegepast om een groot gezondheidsprobleem mee op te sporen. De eenvoud van dit project spreekt de jury erg aan. Het is een interessante toepassing van een bekend procedé.
Oorkonde
Helaas is het onderzoek niet in de prijzen gevallen. Maar de oorkonde, die werd uitgereikt aan Ron van der Oost (Waternet), Guido Martens (Waterproef), Bart Schaub (Rijnland) en Michelle Talsma (STOWA), maakte veel goed. Wij feliciteren de onderzoekers daar graag mee, zeker onze collega Guido Mattens! Ook deze oorkonde is weer een stimulans om te blijven zoeken naar slimmere en meer innovatieve methoden en oplossingen voor ons onderzoek.
Colofon
Waterproef redactieraad
E-mail ons uw tips of suggesties voor plaatsing in een volgende nieuwsbrief, of neem contact op via telefoonnummer 0299-391700.
- Ron van Leuken
- Pearl Wijsman
- Rob Visee
- Nel de Boer
- Simone Teeken
- Edwin Steur
Toxiciteitsproeven met minizuiveringen
Het werk van stichting Waterproef beperkt zich niet tot het monitoren van water en waterbodem. Op verzoek van onze klanten voeren we ook speciaal onderzoek uit. Maatwerk dus!
Afvalwater
Waterproef heeft op verzoek van Waternet onderzocht of afvalwater van een bepaald bedrijf zonder problemen op een van hun RWZI’s kan worden verwerkt. De aanleiding van het onderzoek was de vraag van het betreffende bedrijf of hun industriële afvalwater, dat hoge concentraties nitraten en sulfaten bevat, naar een RWZI mag worden afgevoerd.
Proefopstelling
Met twee identieke proefopstellingen is onderzocht of het toevoegen van het specifieke afvalwater van het bedrijf aan het normale afvalwater het zuiveringsproces beïnvloedt. Uit de duurtest (7 dagen) is gebleken dat het afvalwater van het bedrijf inderdaad een negatief effect op het zuiveringsproces heeft. Een reden voor Waternet om het afvalwater voorlopig niet te verwerken. Vervolgonderzoek moet aantonen of lagere procentuele bijmengingen het zuiveringsproces niet verstoren.
Medewerkers van Waterproef in beeld
| Naam | Pearl Wijsman. |
| Levensdoel | Mijn roeping volgen. |
| Hobby's | Wandelen. |
| Wensen | Ik wil nog een hoop leren. |
| Wat op valt | Het leven wordt steeds mooier. |
| Nevenactiviteiten | Ik volg een opleiding in de schriftelijke communicatie. |
| In dienst | Sinds 1 januari 2005. Meegekomen vanuit DWR en daarvoor werkzaam bij Zuiveringschap Amstel en Gooiland. |
| Functie | Analist. |
| Afdeling | Anorganische chemie. |
| Werkzaamheden | Met name microbiologisch onderzoek van oppervlaktewater. Daarnaast ben ik lid van de Redactieraad van de nieuwsbrief en lid van de projectgroep die zich bezighoudt met reorganisatie en cultuurverandering bij Waterproef. |
| Opleiding | Mavo, Havo, HBO-A klinische chemie. |
| Eerdere werkervaring | Stage in Ziekenhuis Amstelveen en een korte administratieve baan. |
| Waarom Waterproef | Het chemische deel van de klinische chemie trok mij het meest. Dus toen ik de kans kreeg op een chemisch lab te werken, was de keuze snel gemaakt. |
| Leuk aan Waterproef | Dat ik de kans krijg verschillende werkzaamheden uit te voeren. Daar spreekt vertrouwen uit. |
| Wens voor Waterproef | Een organisatie zijn, waar men niet om heen kan! |